Tydzień Sprawiedliwości Naprawczej

przez | 13 listopada 2020

Zakończyły się tegoroczne październikowe obchody Międzynarodowego Tygodnia Mediacji,  a wciąż aktualne pozostaje przesłanie płynące z akcji „Masz prawo do mediacji”, mającej na celu upowszechnienie idei mediacji jako narzędzia rozwiązywania sporów bez udziału sądu.

Szczególnie w miesiącu listopadzie warto podkreślić, że z inicjatywy European Forum for Restorative Justice  (Europejskiego Forum Na Rzecz Sprawiedliwości Naprawczej)  przypadają coroczne listopadowe obchody Tygodnia Sprawiedliwości Naprawczej ( W 2020 roku: od 15 do 22 listopada).

Pojęcie sprawiedliwości naprawczej zostało zdefiniowane w Rekomendacji Nr CM/Rec(2018)8 Komitetu Ministrów [Rady Europy] dla państw członkowskich dotycząca sprawiedliwości naprawczej w sprawach karnych. Oznacza proces, który umożliwia osobom pokrzywdzonym przez  przestępstwo,  oraz  tym  odpowiedzialnym   za   pokrzywdzenie,  jeżeli  dobrowolnie wyrażają zgodę, aby przy  pomocy przeszkolonej i bezstronnej osoby trzeciej  aktywnie  uczestniczyć  w  rozwiązaniu  sprawy  powstałej  w  konsekwencji popełnienia tego przestępstwa. Sprawiedliwość  naprawcza  – jak czytamy w w.w. Rekomendacji – często  przyjmuje  formę  dialogu  (bezpośredniego  lub pośredniego) pomiędzy ofiarą a sprawcą przestępstwa; do którego włączyć można, jeżeli jest to właściwe, inne osoby bezpośrednio czy pośrednio dotknięte przez przestępstwo. Mogą nimi  być   osoby wspierające   ofiary   i   sprawców przestępstwa,  właściwe  służby, lub członkowie  lub  przedstawiciele  społeczności dotkniętych   przestępstwem.   W zależności od kraju i sposobu zarządzania, sprawiedliwość naprawcza może odnosić się, między  innymi, do  mediacji pomiędzy  ofiarą  a  sprawcą  przestępstwa,  mediacji  karnej, konferencji sprawiedliwości  naprawczej,  grupowej    konferencji rodzinnej, kręgów orzekających lub kręgów mediacyjnych.

Sprawiedliwość naprawcza jest narzędziem pozwalającym na dokonanie refleksji i niwelowanie chęci odwetu. Dzięki temu, osoba pokrzywdzona przestępstwem może wyrazić swoje odczucia związane ze szkodą, której doznała oraz otrzymać zadośćuczynienie, zaś sprawca ma szansę  zrozumieć skalę swoich działań i przyjąć za nie moralną i finansową odpowiedzialność. Sprawiedliwość naprawcza może być stosowana na każdym etapie postępowania karnego.

Realizowany przez WSKiP projekt pn. Pilotaż programu wdrażającego ideę sprawiedliwości naprawczej na terenie Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Lublinie” sfinansowany ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości, wpisuje się w działania Tygodnia Sprawiedliwości Naprawczej. Celem Tygodnia Sprawiedliwości Naprawczej jest bowiem propagowanie idei umożliwienia ofierze przestępstwa i sprawcy czynu znalezienie płaszczyzny wzajemnego porozumienia, a głównym celem projektu pilotażowego jest zmniejszenie powrotności do przestępstw oraz poprawa sytuacji osób pokrzywdzonych przestępstwem.  W ramach projektu, w jednostkach penitencjarnych na terenie Lubelszczyzny podczas cotygodniowych dyżurów mediacyjnych, wśród osób odbywających karę pozbawienia wolności  zwiększany jest poziom wiedzy na temat sprawiedliwości naprawczej i mediacji, podnoszona jest świadomość  sprawców przestępstw w zakresie zrozumienia konsekwencji swojego zachowania oraz zrozumienia krzywd, jakie wyrządzili pokrzywdzonym, ich rodzinom, własnym bliskim, a także społeczności lokalnej. Inspiruje się osadzonych do kształtowanie pożądanych postaw społecznych, wzbudza się wśród osadzonych wolę zadośćuczynienia pokrzywdzonym i ich bliskim za wyrządzone krzywdy wskazując na istotę  przywrócenie równowagi w środowisku sprawcy i ofiary.

Na uwagę zasługuje także inicjatywa kadry dydaktycznej WSKiP, a w szczególności jej doświadczonych mediatorów, którzy zorganizowali dla studentów i słuchaczy studiów podyplomowych (realizowanych w ramach w.w. projektu)  fakultatywne seminarium pn. „Mediacja – co warto o niej wiedzieć?” oraz „Listopadowe Obchody Tygodnia Sprawiedliwości Naprawczej”.  Seminarium prowadzone jest w formie  on-line i udostępnione jest na Uczelnianej Platformie Edukacyjnej. Bazuje na podawczej metodzie przekazywania informacji rozwijających zasób świadomości na temat mediacji jako alternatywnej metody rozwiązywania sporów. Wśród ciekawych materiałów o tematyce mediacyjnej i sprawiedliwości naprawczej  znajdują się m.in. prezentacje, spoty, informatory o różnego rodzajach mediacjach, linki do artykułów, publikacji oraz wydarzeń poszerzających wiedzę o mediacji a także Rekomendacja Nr CM Rec 2018 8 Komitetu Ministrów dotycząca sprawiedliwości naprawczej w sprawach karnych.

Serdecznie zachęcamy Państwa do zapoznania się z załączoną  Rekomendacją Nr CM/Rec(2018)8 Komitetu Ministrów [Rady Europy] dla państw członkowskich dotycząca sprawiedliwości naprawczej w sprawach karnych (przyjętą przez Komitet Ministrów 3 października 2018 r. na 1326 posiedzeniu Przedstawicieli Ministrów).

Dostrzeżmy potrzebę wzmocnienia udziału stron, w tym ofiar i sprawców przestępstw, innych  osób  dotkniętych przestępstwem  oraz  szerszej  społeczności,  w określeniu i naprawieniu krzywdy wyrządzonej przez przestępstwo.

Zadbajmy wspólnie o rozwój sprawiedliwości naprawczej jako metody, przez którą potrzeby i interesy stron mogą zostać  zidentyfikowane  i zaspokojone poprzez  zrównoważone,  sprawiedliwe i wspólne działanie.

Zachęcamy też do wysłuchania spotu, jaki emitowany będzie do 26 listopada 2020 r. na antenie Radio Lublin. Spotu można posłuchać pod aktywnym linkiem  https://radio.lublin.pl/streaming/

Poniżej godziny emisji:

2020-11-16 Pn:    6:25A

————————————————————————————–

2020-11-17 Wt:   12:20A

————————————————————————————–

2020-11-18 Śr:   14:25A

————————————————————————————–

2020-11-19 Cz:   17:34A

————————————————————————————–

2020-11-20 Pt:   18:34A

————————————————————————————–

2020-11-21 Sb:   16:54A

————————————————————————————–

2020-11-24 Wt:   19:53A

————————————————————————————–

2020-11-26 Cz:   11:43A————————————————————————————–